Kwasica ketonowa to poważne powikłanie cukrzycy. Dowiedz się, jakie badania pomagają rozpoznać objawy kwasicy i jak ją skutecznie zdiagnozować.

Kwasica ketonowa – jakie badania pomagają ją rozpoznać?

Kwasica ketonowa to poważne, ostre powikłanie cukrzycy, które wymaga szybkiego rozpoznania i leczenia. Występuje najczęściej u osób z cukrzycą typu 1, choć może również dotknąć pacjentów z cukrzycą typu 2. Ten stan jest wynikiem znacznego niedoboru insuliny, prowadzącego do hiperglikemii i produkcji ciał ketonowych. W artykule omówimy, jakie badania są kluczowe w diagnostyce kwasicy ketonowej oraz jakie parametry należy monitorować.

Czym jest kwasica ketonowa i kiedy występuje?

Kwasica ketonowa (diabetic ketoacidosis) to zaburzenie metaboliczne, w którym:

1.       Niedobór insuliny prowadzi do wzrostu poziomu glukozy we krwi (hiperglikemii).

2.       Organizm zaczyna spalać tłuszcze, co skutkuje wytwarzaniem ciał ketonowych jako alternatywnego źródła energii.

3.       Nagromadzenie ciał ketonowych powoduje zakwaszenie organizmu (obniżenie pH krwi) i zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej.

Kwasica ketonowa może być pierwszą manifestacją cukrzycy typu 1 lub wynikiem zaniedbania leczenia cukrzycy, infekcji czy innych stanów zwiększających zapotrzebowanie na insulinę.

Jakie badania są potrzebne do rozpoznania kwasicy ketonowej?

1. Badanie poziomu glukozy we krwi

●        Podstawowym krokiem w diagnostyce jest pomiar poziomu glukozy we krwi.

●        Hiperglikemia (zwykle >250 mg/dl) jest typowym objawem kwasicy ketonowej.

●        Wzrost stężenia glukozy wskazuje na brak wystarczającej ilości insuliny, która jest niezbędna do transportu glukozy do komórek.

2. Badanie obecności ciał ketonowych

●        Ciała ketonowe można oznaczyć w:

●        Moczu – obecność ciał ketonowych w moczu potwierdza, że organizm spala tłuszcze zamiast glukozy.

●        Krwi – bardziej precyzyjna metoda pozwalająca na ocenę ilości ciał ketonowych we krwi.

●        Podwyższony poziom ciał ketonowych wskazuje na ich nadmierną produkcję w wyniku niedoboru insuliny.

3. Gazometria krwi (pH krwi)

●        Gazometria pomaga ocenić zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej:

●        Obniżenie pH krwi (<7,3) wskazuje na zakwaszenie organizmu.

●        Monitorowanie dwutlenku węgla i bikarbonatów pozwala określić stopień kwasicy.

4. Pomiar elektrolitów i odwodnienia

●        W kwasicy ketonowej często dochodzi do zaburzeń elektrolitowych, takich jak:

●        Niedobór potasu – wynik intensywnego wydalania potasu wraz z moczem.

●        Zaburzenia poziomu sodu i chlorków.

●        Ocena elektrolitów pozwala na dostosowanie terapii i zapobieganie powikłaniom.

5. Badanie moczu

●        Badanie moczu pozwala wykryć:

●        Ciała ketonowe, potwierdzające ich nadmiar w organizmie.

●        Obecność glukozy w moczu, co wskazuje na niewyrównaną cukrzycę.

6. Badania dodatkowe

●        Obserwacja oddechu Kussmaula – szybki, głęboki oddech to charakterystyczny objaw ciężkiej kwasicy ketonowej.

●        Pomiar zapachu acetonu z ust – słodkawy zapach wskazuje na obecność ciał ketonowych.

●        Badanie hematokrytu i białych krwinek – przydatne w ocenie odwodnienia i ewentualnych infekcji.

Objawy kwasicy ketonowej, które wymagają badań

Pierwsze objawy kwasicy ketonowej obejmują:

●        Suchość w jamie ustnej, wzmożone pragnienie i częste oddawanie moczu.

●        Wymioty i bóle brzucha.

●        Zapach acetonu z ust.

●        Zaburzenia świadomości – od senności po śpiączkę ketonową.

Dlaczego szybka diagnostyka jest kluczowa?

Nierozpoznana lub nieleczona kwasica ketonowa może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak:

●        Śpiączka ketonowa, zagrażająca życiu pacjenta.

●        Ciężkie odwodnienie i zaburzenia elektrolitowe.

●        Powikłania metaboliczne, takie jak niedobór potasu czy zaburzenia kwasowo-zasadowe.

Leczenie kwasicy ketonowej

Leczenie kwasicy ketonowej polega na:

4.       Podawaniu insuliny, aby obniżyć poziom glukozy i zahamować produkcję ciał ketonowych.

5.       Uzupełnianiu płynów, co zapobiega odwodnieniu i wspiera usuwanie nadmiaru glukozy oraz ketonów.

6.       Korekcji zaburzeń elektrolitowych, takich jak niedobór potasu.

Kwasica ketonowa to groźne powikłanie cukrzycy, które wymaga szybkiego rozpoznania i leczenia. Kluczowe badania to pomiar poziomu glukozy we krwi, obecność ciał ketonowych w moczu lub krwi, gazometria oraz ocena elektrolitów. Dzięki wczesnej diagnostyce można skutecznie zapobiec powikłaniom i uratować życie pacjenta. Jeśli zauważysz pierwsze objawy kwasicy ketonowej, takie jak suchość w ustach, wymioty czy zapach acetonu z ust, niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem.

Potrzebujesz leków na cukrzycę? Skonsultuj się z lekarzem online i uzyskaj e-receptę bez wychodzenia z domu! Na Receptovo.pl możesz w kilka minut otrzymać potrzebne leki i kontynuować leczenie bez zbędnych formalności. Szybko, wygodnie i bez kolejek!